Jak działa szczoteczka soniczna?

Obecnie, obok domowych irygatorów, szczoteczki soniczne stanowią najnowocześniejsze na rynku i najskuteczniejsze rozwiązania w dziedzinie higieny jamy ustnej.

Nowoczesne elektryczne szczoteczki do zębów zasilane bateriami powstały w latach 50. ubiegłego wieku w Szwajcarii. Początkowo miały one służyć pacjentom z problemami ortodontycznymi i osobom niepełnosprawnym, które nie mogły posługiwać się sprawnie tradycyjną szczoteczką, ale niebawem zaczęły zdobywać uznanie również u przeciętnego klienta. 30 lat później pojawiła się idea wykorzystania fal dźwiękowych do czyszczenia zębów. Chociaż z początku obawiano się negatywnego wpływu tych fal na zdrowie, wkrótce ich skuteczność została doceniona i w latach 90. szczoteczka soniczna trafiła do szerokiej sprzedaży; początkowo w USA, a później także w innych krajach, w tym w Europie. Szczoteczka soniczna zaczęła zdobywać świat ? dziś popularna staje się także w Polsce.

Na czym polega działanie szczoteczki sonicznej?

Od zwykłych szczoteczek elektrycznych szczoteczka soniczna różni się na pierwszy rzut oka podłużną główką, przypominającą raczej tradycyjne szczoteczki do zębów. Końcówki szczoteczek elektrycznych są natomiast z reguły okrągłe i wykonują naraz trzy rodzaje ruchów: obrotowe, oscylacyjne i pulsacyjne. Szczoteczki soniczne charakteryzują się zaś ruchami wymiatająco-pulsującymi, za pomocą których usuwają brud i przebarwienia, nie powodując przy tym urazów dziąseł i nie uszkadzając szkliwa, mimo że szczoteczka soniczna wykonuje aż kilkadziesiąt tysięcy takich ruchów na minutę. Generator znajdujący się w głowicy szczoteczki wytwarza ponadto fale dźwiękowe o określonym natężeniu. Wysokie częstotliwości ? od 260 Mhz wzwyż ? emitowanych fal dźwiękowych rozbijają skupiska bakterii nagromadzonych w jamie ustnej. Włosie szczoteczki sonicznej wprowadzane jest przez te fale w niezwykle szybki ruch, ale fale rozchodzą się i poza włókna szczoteczki, na odległość 4 mm od nich, wprawiając w ruch także cząstki śliny i pasty do zębów, dzięki czemu mieszają się one ze sobą. Na zasadzie tzw. kawitacji ciecz w sposób dynamiczny zmienia się w gaz, co wydobywa z pasty jej aktywne składniki, które są lepiej rozprowadzanie po powierzchni zębów. Powstałe w tym procesie bąbelki ułatwiają usuwanie z niej drobnoustrojów i płytki nazębnej, czyli lepkiej warstwy bakterii i węglowodanów, która jest podstawową przyczyną próchnicy. Znacząco poprawia to efektywność czyszczenia zębów, szczególnie w słabo dostępnych rejonach jamy ustnej, dokąd nie mają szans dotrzeć zwykłe szczoteczki ? np. w przestrzeniach międzyzębowych, w które wtłaczana jest mieszanka śliny, pasty do zębów i wody, dokładnie je wymywając i usuwając rozbite uprzednio łańcuchy bakterii.

Kto może, a kto powinien używać szczoteczek sonicznych?

Korzyści, jakie niesie technologia soniczna, najbardziej odczują osoby noszące aparaty ortodontyczne i użytkownicy, których zęby wymagają specjalnej pielęgnacji, np. ze względu na nadwrażliwe dziąsła albo ciasne szczeliny między zębami. Wskazaniem do przerzucenia się na szczoteczki soniczne mogą być też uszkodzenia oraz choroby zębów i dziąseł. Szczoteczki soniczne powodują bowiem mniej urazów dziąseł i mniej ścierają naturalne substancje z zębów niż zwykłe szczoteczki. Również osoby wybielające zęby domowymi sposobami powinny stosować szczoteczki soniczne, gdyż lepiej wykorzystują one wybielające własności past. Nie wszyscy nabyli w dzieciństwie prawidłowe nawyki mycia zębów przy pomocy szczoteczki i robią to nieumiejętnie, a trudno im walczyć z wieloletnim przyzwyczajeniem ? wówczas również z pomocą może przyjść szczoteczka soniczna, niwelując skutki niewłaściwych odruchów. Dzieci mogą używać szczoteczek sonicznych od wieku co najmniej sześciu lat, ale powinny stosować specjalnie przeznaczone dla nich końcówki, zaopatrzone w miękkie włosie i pokryte asekurującą gumą. Soniczne szczoteczki do zębów mogą więc być używane właściwie przez każdego.

Nowoczesne rozwiązania

Szczoteczka soniczna może działać w kilku trybach. Standardowo używa się trybu czyszczenia przeznaczonego do codziennego mycia zębów (w tym trybie powinno się myć zęby przez dwie minuty). Dla osób o nadwrażliwych dziąsłach lepszy jest tryb delikatnego szorowania, w który wyposażone są niektóre szczoteczki. Istnieje też w wielu modelach szczoteczek sonicznych tryb wybielający (używany on jest w celu poprawy koloru zębów) lub tryb masażu dziąseł, oparty na ruchach pulsacyjnych. Dostępne są na rynku szczoteczki ze wskaźnikiem siły nacisku, zapobiegające zbyt mocnemu dociskaniu szczoteczki. Zaawansowane modele szczoteczek sonicznych mają nawet bluetooth, umożliwiający korzystanie z aplikacji wykrywającej położenie szczoteczki i rozpoznającej twarz. Po co? Dzięki temu daje się kontrolować na ekranie dokładność czyszczenia zębów i sprawdzać, czy końcówka szczoteczki dociera do miejsc, do których powinna dotrzeć, a nawet zaplanować dla użytkownika dedykowany program higieny jamy ustnej. Z kolei szczoteczki soniczne przeznaczone dla dzieci można zsynchronizować z aplikacją trenującą cierpliwość oraz technikę czyszczenia, dzięki czemu wydłuża się czas ich mycia, który jest, jak wiadomo, słabą stroną dziecięcego mycia zębów.

Szczoteczka soniczna często wyposażana jest ponadto w tzw. quadpacer, czyli urządzenie, które co 30 sekund sygnalizuje potrzebę zmiany obszaru szorowania zębów, aby uchronić szkliwo przed nadmiernym ścieraniem. Dzięki temu udaje się efektywniej wykorzystać czas i zwiększyć równomierność mycia zębów. Szczoteczki soniczne mają też przeważnie tzw. smart timer, czyli funkcję samoczynnego wyłączania się po dwóch minutach (gdy mija optymalny czas czyszczenia zębów).

Jak dbać o szczoteczkę soniczną?

Końcówkę szczoteczki po każdym umyciu zębów należy wypłukać, aby usuną z włosia resztki pasty oraz drobin jedzenia. Od czasu do czasu przyda się też zdją i opłukać całą końcówkę z zaschniętej pasty do zębów, podobnie jak górną część korpusu szczoteczki sonicznej. Nie należy jednak ulegać złudzeniu, że ponieważ szczoteczki są wodoodporne, to można je myć w zmywarce ? nic bardziej błędnego, to prosta droga do całkowitego zepsucia szczoteczki. Co kilka miesięcy końcówkę szczoteczki trzeba też wymienić na nową ? zużywa się ona podobnie jak tradycyjna szczoteczka do zębów (na pewno czas na wymianę, gdy włosie zbija się i nie tworzy już zwartej całości). Część dostępnych na rynku modeli ma wbudowane wskaźniki zużycia, które sygnalizują, kiedy przyjdzie pora na wymianę głowicy. Akumulator szczoteczki wystarcza przeciętnie na dwa tygodnie ? nie zapominajmy o ładowaniu.

Korzyści z używania szczoteczki sonicznej

Szczoteczkę soniczną powinno się stosować w sposób regularny, a wówczas w niedługim czasie zauważalna będzie poprawa koloru zębów, a także mniejsza ilość przebarwień i płytki nazębnej. Szczoteczka soniczna, w porównaniu ze zwykłą, usuwa średnio sześć razy więcej bakteryjnej płytki nazębnej i udaremnia ponowne odkładanie się jej oraz kamienia. Dokładność szczotkowania również jest większa, dzięki intensywniejszym ruchom głowicy. Stosowanie szczoteczek sonicznych poprawia ogólną higienę jamy ustnej i stan dziąseł. A przy tym szczoteczka soniczna nie wiąże się z wielkimi kosztami ? ceny szczoteczek nie są wysokie, zaś wymienne końcówki kosztują porównywalnie do nowych szczoteczek tradycyjnego typu (można je zresztą kupić od razu w zestawie, co wyjdzie jeszcze taniej). Słowem, szczoteczki soniczne to mniej wysiłku, a dużo więcej korzyści.